Podwyższony kwas moczowy – co jeść? Zasady diety ubogopurynowej

Bolesne ataki dny moczanowej to często wynik zbyt wysokiego stężenia kwasu moczowego. Skutecznym sposobem na jego obniżenie jest zmiana nawyków żywieniowych. Wiedza o tym, co jeść, a czego unikać przy podwyższonym kwasie moczowym, pozwala odzyskać komfort i zapobiegać nawrotom. Dowiedz się, jak skomponować swój jadłospis.

Czym jest podwyższony kwas moczowy i dna moczanowa?

Podwyższony poziom kwasu moczowego we krwi, czyli hiperurykemia, to sygnał ostrzegawczy, choć sam w sobie nie jest jeszcze chorobą.

Te ostre kryształy odkładają się w różnych tkankach – głównie w płynie stawowym, ale również pod skórą i w narządach wewnętrznych.

Jak dieta wpływa na poziom kwasu moczowego?

Dieta odgrywa kluczową rolę w kontrolowaniu poziomu kwasu moczowego, ponieważ jego nadmiar w organizmie często wynika z metabolizmu puryn.

Niezwykle ważne jest również odpowiednie nawodnienie. Picie co najmniej 2 litrów wody dziennie wspomaga pracę nerek, ułatwiając usuwanie nadmiaru kwasu moczowego z organizmu. Zobaczmy teraz co jeść przy podwyższonym kwasie moczowym.

Podwyższony kwas moczowy: co jeść? Produkty zalecane

Dieta powinna opierać się na produktach o niskiej zawartości puryn, co pomaga utrzymać stężenie kwasu moczowego w ryzach. Co jeść przy podwyższonym kwasie moczowym? Do zalecanych produktów należą:

• Warzywa: większość z nich jest bezpieczna i wskazana, w tym pomidory, ogórki, sałata, kapusta, marchew, ziemniaki, cukinia i papryka.
• Owoce: szczególnie polecane są wiśnie, które mogą obniżać poziom kwasu moczowego. Warto jeść również jabłka, gruszki, cytrusy i owoce jagodowe.
• Niskotłuszczowy nabiał: chude mleko, jogurty naturalne, kefiry i twarogi pomagają obniżyć stężenia kwasu moczowego.
• Produkty zbożowe: produkty z pełnego ziarna, takie jak pieczywo pełnoziarniste, grube kasze (gryczana, pęczak), brązowy ryż i makaron razowy.
• Napoje: głównie woda niegazowana, a także słabe herbaty ziołowe i owocowe.

Równie ważny jest sposób przygotowywania posiłków. Zaleca się gotowanie w dużej ilości wody (co obniża zawartość puryn), gotowanie na parze oraz pieczenie bez dodatku tłuszczu.

Produkty do unikania przy dnie moczanowej

Czego nie jeść przy podwyższonym kwasie moczowym? Aby zapobiec bolesnym atakom dny moczanowej, należy wyeliminować lub przynajmniej znacznie ograniczyć produkty bogate w puryny.

Na liście zakazanych produktów przy podwyższonym kwasie moczowym znajdują się przede wszystkim:

• Mięso i podroby: czerwone mięso (wołowina, wieprzowina, dziczyzna), a zwłaszcza podroby (wątróbka, nerki, serca) oraz wywary mięsne i gęste sosy na bazie wywarów.
• Ryby i owoce morza: szczególnie tłuste ryby morskie, takie jak sardynki, śledzie, szproty, a także owoce morza (krewetki, małże) i konserwy rybne.
• Alkohol: każdy rodzaj alkoholu jest niewskazany, ale za najbardziej szkodliwe uważa się piwo, które jest bogate w puryny i hamuje wydalanie kwasu moczowego.
• Napoje słodzone fruktozą: syrop glukozowo-fruktozowy, obecny w wielu słodkich napojach gazowanych i sokach, nasila produkcję kwasu moczowego w organizmie.
• Tłuszcze zwierzęce: smalec, słonina, łój oraz tłuste produkty mleczne, takie jak masło czy pełnotłuste sery.
• Niektóre warzywa: szczególnie w okresach zaostrzeń warto ograniczyć spożycie rabarbaru, szpinaku, szczawiu, brokułów, a także grzybów i roślin strączkowych (groch, fasola, soczewica).

Przykładowe menu na dną moczanową

Poniższe przykładowe menu na jeden dzień może posłużyć jako inspiracja do komponowania własnych, zdrowych posiłków w diecie niskopurynowej.

• Śniadanie: owsianka na chudym mleku lub wodzie ze świeżymi wiśniami, borówkami i garścią orzechów włoskich.
• II Śniadanie: jogurt naturalny z kawałkami jabłka i cynamonem.
• Obiad: zupa krem z pomidorów z grzankami z chleba razowego. Danie główne: pieczony w folii filet z indyka (ok. 100 g) z gotowanymi ziemniakami i dużą porcją sałatki (sałata, ogórek, papryka) z sosem winegret.
• Podwieczorek: koktajl na bazie kefiru, banana i natki pietruszki.
• Kolacja: dwie kromki chleba pełnoziarnistego z chudym twarożkiem, rzodkiewką i szczypiorkiem.

Już teraz wiesz co jeść przy podwyższonym kwasie moczowym. Czas te nawyki wdrożyć!

Jakie nawyki żywieniowe wspierają obniżenie kwasu moczowego?

Skuteczna kontrola poziomu kwasu moczowego wymaga nie tylko diety, ale również wdrożenia trwałych, zdrowych nawyków żywieniowych.

1. Utrzymuj prawidłową masę ciała: nadwaga i otyłość zwiększają ryzyko hiperurykemii, dlatego redukcja masy ciała (nawet o 5-10%) może znacznie obniżyć stężenie kwasu moczowego. Należy przy tym unikać restrykcyjnych głodówek, które paradoksalnie mogą wywołać atak dny.
2. Pij dużo wody: wspomniane wcześniej odpowiednie nawodnienie (minimum 2 litry dziennie) jest niezbędne, ponieważ wspiera nerki w skutecznym usuwaniu nadmiaru kwasu moczowego.
3. Jedz regularnie: spożywanie 4-5 mniejszych posiłków w ciągu dnia, zamiast 2-3 obfitych, pomaga zapobiegać gwałtownym skokom stężenia kwasu moczowego po jedzeniu.
4. Bądź aktywny fizycznie: regularny, umiarkowany wysiłek fizyczny nie tylko pomaga utrzymać prawidłową wagę, ale również poprawia ogólny stan zdrowia.
5. Ogranicz alkohol i fruktozę: rezygnacja z alkoholu (zwłaszcza z piwa) oraz napojów słodzonych syropem glukozowo-fruktozowym to jeden z filarów profilaktyki dny moczanowej.